Köpek memesi hastalığı deri altında ortaya çıkan ve ağrılı bir deri hastalığıdır. Sık karşılaşılan bir hastalık değildir. Ancak ortaya çıkması halinde kişilerin sosyal hayatını etkileyecek düzeyde rahatsızlığa neden olabilmektedir. Bu yazımızda köpek memesi hastalığı nedir, neden olur, köpek memesi hastalığı nasıl engellenir, tedavisi nasıl yapılır gibi soruların cevapları detaylı olarak ele alınacaktır.
Köpek Memesi Hastalığı Nedir?
Köpek memesi hastalığı deri altında ortaya çıkan iltihaplı bir hastalıktır. Özellikle ter bezlerinin yoğun olduğu koltuk altı, anal ve genital bölge çevresinde, meme altında görülebilmektedir. Mantık olarak terlemenin fazla olduğu ve derinin katlanma bölgelerinde ortaya çıkmaktadır.[1] Hastalık akıntılı sivilce ve çıbanlara benzetilebilir.
Başlangıçta küçük bir sivilceye benzeyen hastalık ilerlemesi ile birlikte hem yayılır hem de yayıldığı alanda hareket kabiliyetini etkileyecek düzeye ulaşabilmektedir.
Köpek memesi hastalığı kişinin sosyal hayatını ve psikolojisini etkilen bir hastalıktır. Neden olduğu kötü koku kişinin sosyal hayatında zor durumda kalabilmesine neden olabilmektedir. Hastalığın bir diğer kötü yönü ise sorunun tedavi sonrasında tekrar edebilme riskidir.[2]
Köpek Memesi Hastalığı Neden Olur?
Köpek memesi hastalığının kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak saç ve kıl kökü iltihabına bağlı olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir. Genel kanı kıl köklerinde bulunan yağ ve salgı bezlerinin tıkanması ve salgılanan sıvının cilt dışına çıkamamasına bağlı olarak oluşmasıdır. Cilt altında biriken sıvının iltihaplanma riski bulunmaktadır.
Küçük bir alanda kist gibi oluşan köpek memesinin iltihaplanması ile birlikte yayılır, ilerler ve ağrılı bir hal alır. Küçük bir kist olarak ortaya çıkan yapı zaman içerisinde deri altında çok sayıda iltihaplı apseye dönüşebilir.
Köpek memesi hastalığının oluşmasın etkili diğer faktörler 3 ana başlıkta toplanabilir. Bunlar; genetik, çevresel ve davranışsal faktörlerdir.
Yapılan araştırmalarda genetik olarak yatkınlığı bulunan bireylerde köpek memesi hastalığı nın %30-40 oranında olduğu tespit edilmiştir. Yani ailesinde köpek memesi sorunu bulunan bireylerde sorunun görülmesi ve tekrar etmesi riski yüksektir.
Çevresel ve davranışsal faktörler olarak aşırı kilo ve sigara kullanımı örnek verilmektedir. Aşırı kilolu ve sigara içen bireylerde sorunun görülme riski çok daha fazladır.
Özellikle sigara içen bireylerde kıl foliküllerinin tıkanma riskinin fazla olmasına bağlı olarak köpek memesi hastalığı daha sık görülmektedir.[3]
Köpek Memesi Hastalığı Kimlerde Görülür?
Yapılan araştırmalara göre toplumun %1-4 arasında köpek memesi hastalığı görüldüğü tespit edilmiştir. [4] Genel olarak hastalık kadınlarda erkeklerden daha sık görülmektedir. Yaş aralığı olarak ise 18-30 yaş aralığındaki bireylerde daha sık görülmektedir.
Köpek Memesi Hastalığı Bulaşıcı Mıdır?
Köpek memesi hastalığı genetik yatkınlığa dayanır. Bu nedenle bazı durumlarda bulaşıcı olduğu düşünülür. Ancak hastalık kesinlikle bulaşıcı değildir. Sadece ailesinde köpek memesi hastalığı olanlarda sorunun görülme riski çok daha fazladır. Ancak ailesinde bu hastalık bulunan her bireyde de köpek memesi oluşumu görüleceği düşünülmemelidir.
Hidradenitis Suppurative Nasıl Teşhis Edilir?
Hastalığın teşhis edilmesi için herhangi bir test ya da tetkik yoktur. Tecrübeli bir doktor tarafından göz muayenesi ve fiziksel muayene ile kolaylıkla teshiş edilebilir. Daha önce bu deri hastalığını yaşamış bir bireyde teşhisi kolaylıkla yapabilmektedir.
Köpek Memesi (Hidradenitis Suppurative) Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Hastalığın hangi yöntemle tedavi edileceği ilerleme düzeyine göre doktor tarafından belirlenmektedir.
Tedavi bakteri kaynaklı olmasından dolayı ilk olarak krem tedavisi denenir.. Yüzeysel olarak uygulanan kremlerin cilt altında oluşan kiste etki edemeyeceği için tedavide başarı oranları çok düşüktür.
Antibiyotikli krem kullanımı yerine ağızdan ya da enjeksiyon yolu ile alınan antibiyotikler daha etkilidir. Ek olarak hastalığın neden olduğu ağrıyı hafifletmek için ağrı kesici de kullanılmaktadır.
Sorun çıbana ve sivilceye benzese de tedavisinde lazer ya da radyo frekans kullanılması etkili değildir.
Tedavide en başarılı yöntem cerrahi yani ameliyat yöntemidir. Ameliyatın nasıl uygulanacağı ise sorunun ilerleme ve yayılma düzeyine göre belirlenmektedir.
Köpek Memesi Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Oluştuğu bölgede ağrılı şişlikler
Kızarıklık
Deri katlantıları
Sivilce ve çıban benzeri oluşumlar
Deri altı kistleri
Akıntı ve kötü koku gibi şikayetler görülmektedir.
Köpek Memesi Ameliyatı
Hastalığın cilt altında oluşmasından dolayı antibiyotik tedavisi genellikle yetersiz kalmaktadır. Bu süreçte ilaç tedavisinden başarı elde edilememesi hastalığın ilerlemesine ve apse oluşmasına neden olmaktadır.
Tedavide en doğru yaklaşım diğer apselerin tedavisinde olduğu gibi apsenin boşaltılmasıdır. Apsenin boşaltılması ile hastada anlık olarak rahatlama yaşanmakta ve ağrı ortadan kalkmaktadır.
Apse boşaltma işleminden sonra ağızdan antibiyotik tedavisi uygulanır. Hastalığın tekrar etme riskini en aza düşürmek için varsa eğer oluşmuş fistüller , granülom dokusu ve kognlomerat varsa cerrahi olarak çıkartılmaktadır. Bu sorunlu dokuların çıkarılması tekrar etme riskini azaltmaktadır.
Ancak tekrar eden durumlarda derinin çok deforme olmasına bağlı olarak deforme derinin olduğu alan genişçe çıkarılarak deri nakli yapılabilir.
Köpek Memesi Hastalığının Tekrar Etmesi Nasıl Engellenir?
Yapılan araştırmalar hastalığının tekrar etme oranlarının yüksek olduğunu göstermektedir. Bu nedenle gerekli önlemler alınarak tekrar riskinin en aza indirilmesi tavsiye edilmektedir.
Sorun bakteri ve mikrop kaynaklıdır. Bu nedenle sorunun tekrar etmesini engellemek için oluşma riski bulunan bölgedeki mikropların azaltılması ve yok edilmesi gerekir.
Bunun için deriye zarar vermeyen ve bu hastalığa neden olan mikropları %99 oranında yok eden klorheksidin içerikli ürünlerin kullanılması önerilmektedir. klorheksidin glukonat cilt yüzeyinde kullanılabilen en güvenilir antiseptiktir
KAYNAKLAR
[1] Ballard, K., & Shuman, V. L. (2018). Hidradenitis Suppurativa. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK534867/
[2]Napolitano, M., Megna, M., Timoshchuk, E. A., Patruno, C., Balato, N., Fabbrocini, G., & Monfrecola, G. (2017). Hidradenitis suppurativa: from pathogenesis to diagnosis and treatment. Clinical, cosmetic and investigational dermatology, 10, 105.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5402905/
[3] Ballard, K., & Shuman, V. L. (2018). Hidradenitis Suppurativa. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK534867/
[4] Shahi, V., Alikhan, A., Vazquez, B. G., Weaver, A. L., & Davis, M. D. (2014). Prevalence of hidradenitis suppurativa: a population-based study in Olmsted County, Minnesota. Dermatology, 229(2), 154-158.