Makat kaşıntısı olan herkesin aklına mayasıl gelir ve ilk düşünülende kremle tedavidir. Mayasıl kremi ile ilgili bilgi vermeden önce hatalı bir yaklaşım olmaması için mayasılın ne olduğu tarif edilmeli. Makat kaşıntısı dendiğinde akla ilk mayasıl gelir ve bezdirici kaşıntıların neredeyse % 90 dan fazlası mayasıl geri kalanları ise kıl kurdu, makat çatlağı ve dış basur ile oluşur.
Anal dermatit te denilir ve daha çok yaz aylarında hastayı bunaltacak kadar kaşıntı yapabilir.
Mayasıl Belirtileri Nelerdir
Makat bölgesinde kaşınma, ıslaklık düzeyinde nem, hafif kanama, ciltte kalınlaşma ve sertleşme, meme görünümü, akıntıya benzer salgı, pis koku, tahrişe bağlı hafif ağrı, çatlaklar ve sıyrılma şeklinde ragadlar.
Mayasıl Nasıl Teşhis Edilir
Hastanın anlattıkları ve muayeneyle teşhis konur, diğer tetkik ve teknolojinin anlamlı faydası olmaz. Erkeklerde daha sık görülür. Muayenede anus çevresindeki cildin kabalaştığı,hassaslaştığı,çok nemli olduğu, koktuğu ve çatlaklar olduğu gözlenir,akıntıya benzer cilt salgısı ve bunun çamaşırda yaptığı kirlenme tespit edilir.
Mayasıl Nedenleri
Tedavide asıl önemli olan budur çünkü sebep ortadan kaldırılmadığı sürece mayasıl kremleri ile tedavi edilse de hastalık yeniden ortaya çıkar mayasılın kesin tedavisi için temel sebebin ortadan kaldırılması gerekir.
Sebepler görülme sıklığına göre şu şekilde sıralanabilir.
Aşırı temizlik özellikle sabun kullanımı, yoğun baharatlı yiyecekler, turşu,patlıcan ve domates, şişmanlığa bağlı olarak bölgenin havalanması azaldığı için nem artar, fazla terleme, hareketsiz yaşam fazla oturmak bölgenin yeterince havalanmasını engeller, kaşıntı tahriş kaşıntı kısır döngüsü, sentetik iç çamaşırları, yüzeyi sentetik kadın bağı, anal ilişkide kullanılan kayganlaştırıcılar
Mayasıl ameliyatları ,
Ameliyatla tedavi edilen bir hastalık değildir. Geçmişte ağır vakalarda cildin alınması şeklinde ameliyatlar uygulanmıştır ancak tekrar sık görüldüğü için artık yapılmamaktadır.
Mayasıl tedavisi
Türkiye de mayasıl hastalığı tedavisi için geliştirilmiş tek ilaç pruzon merhemdir. Bilimsel ve bitkisel içeriğiyle kısa sürede sonuç alınması sağlanmıştır, daha da önemlisi kortizon içermemesi en önemli avantajıdır. Tedaviye başlandığında olabilecek yukarda sayılan etkenler ortadan kaldırılmalıdır. Kullanmaya başlandığı gün kaşıntı ve ıslaklık azalmaya başlar ve 3 günün sonunda tama yakın düzelmiş olur.Şikayetler tamamen geçse de 3 gün daha günde tek doz pruzon kullanmak uygundur. Yetişkinlerde görülen pişik benzeri bu durumun tedavisi daha uzun sürer ve sebebin mutlaka tespit edilmesini gerektirir. Sebep ortadan kaldırılmazsa ilaçla düzelse de tekrar ortaya çıkabilir.
Anal dermatit tedavisin için olarak üretilmiş pruzon merhem mayasıldan kaynaklanan şikayetleri ilk kullanımda büyük oranda geriletir 2-3 gün kullanımda tamamen düzelir. Pruzon merheme alternatif olarak kortizonlu merhemler kullanılabilir ancak yan etkileri konusunda dikkatli olunmalıdır , kısa süre kullanıp bırakılmalıdır yoksa kortizonun kendisi cildi inceltir.Bu durum mayasıldan daha kötü bir sonuç ortaya çıkarabilir.
Mayasıl Kremleri
Tedavide olarak kortizon içeren merhemler kullanılmaktaydı ancak kortizonların ciltte yaptığı sorunlar sebebiyle kortizon kullanımı giderek azalmış ve yerini yan etkisi olmayan bitkisel kortizon (fito steroid) içeren ilaçlar daha çok tercih edilmektedir. Kortizonlu merhem kullanımı 4-5 günle sınırlı tutulmalıdır yoksa ciltte yaptığı kalıcı değişiklikler yeni kaşıntı sebepleri oluşturabilir.
Mayasıl kremi olarak internette arandığında pruzon merhem öne çıkmaktadır, içerik açısından değerlendirildiğinde fito steroid olarak meyan kökü extraktı, yüzey koruyucu olarak kalamin ve çinkooxit, mikrobik durumlara etkili çay ağacı yağı içermesi yeterince etkili olduğunu düşündürmektedir.
Mayasıl Kremi Nasıl Kullanılır
Sabah akşam bölgeyi kaplayacak şekilde sürülmelidir, şikayetlerin 2-3 günde azalması beklenir bundan sonra günde bir defaya düşürülüp birkaç gün sonra da bırakılabilir, ancak yukarda bahsedildiği gibi asıl temel sebep bulunup ortadan kaldırılmaya çalışılmalıdır. Bunun en kolay yolu şikayet başladığı günün öncesinde farklı olarak ne yapıldığı bulunmaya çalışılmalıdır. Mesela ilaç kullanıldı ve şikayetler bitti, turşu yendi ve ertesi gün şikayetler yeniden başladı bu durumda suçlu yada suçlulardan biri turşu demektir ve tüketilmemelidir.
Anal Dermatit
Makat bölgesinin en sık görülen hastalıklarındandır. Mayasıl hastalığına çok uymaktadır ama bazı farkları sebebiyle ayrıca ele alınmıştır. Rahatsızlık ağrı acı gibi değil daha çok ıslaklık, akıntı ve özellikle kaşınma hissi şeklindedir. Bu rahatsızlıklar hayati önem arz etmese de hastanın sosyal yaşamını sıkıntıya sokar. Kaşıntı bazen çıldırtacak düzeylerde olabilir.
Anal Dermatit Belirtileri
– Çamaşırı kirletecek düzeyde akıntıya benzer salgı.
– Pis koku(dışkı kokusundan farklı)
– Anüs ve civarında ıslaklık düzeyinde nemlilik.
– Anal bölgede özellikle geceleri artan kaşıntı.
– Zaman zaman hafif kanama(kaşıntıyla olan tahrişten)
– Bölge cildinde kalınlaşma ve sertleşme.
– Ciltte oluklaşma şeklinde meme görünümü
– Yapısal değişiklik ve tahrişe bağlı hafif ağrı.
– Parazit kaynaklıysa dışkıda kıl kurdu.
– Cildin elastikiyetinin azalmasından kaynaklanan küçük çatlaklar.
– Eşlik eden hastalıklar; fissür(çatlak), enfeksiyon, mantar, allerji, hemoroid, sedef ve egzama.
Anal Dermatit Teşhisi Nasıl Konur ?
Teşhis hastayı dinleyerek ve muayeneyle konur,diğer tetkik ve teknolojinin anlamlı faydası olmaz.Erkeklerde daha sık görülür.Yapılacak dışkı incelemesi parazit olup olmadığı hakkında bilgi verir.
Muayenede anüs çevresindeki cildin kabalaştığı,hassaslaştığı,çok nemli olduğu, koktuğu ve çatlaklar olduğu gözlenir.
Anal dermatit nedenleri
– Aşırı temizlik
– Baharat tüketimi
– Patlıcan ve domates,çikolata
– Fazla kilo
– Sıcak hava
– Fazla oturmak
– Kaşımak
mayasıl nasıl oluşur
Dr.Muharrem Kaya
pek çok nedenle mayasıl oluşabilir.yediğiniz,içtiğiniz,kişsel hijyeniniz için kullandığınız kimyasallarda mayasıla neden olabilir